Doe eerst wat je niet graag doet, want daarna heb je nog alle tijd om te doen wat je wel graag doet, zei mijn moeder altijd. Ze had gelijk en toch…. toch schuiven we allemaal constant vervelende klussen voor ons uit. We versluizen minder leuke werkjes naar morgen, volgende week, volgende maand, volgend jaar of zelfs een volgend leven. Zoals je belastingsaangifte invullen, weet je wel? Of dat tandartsbezoek, de goot schoonmaken, post beantwoorden, regelmatig studeren, moeilijke kwesties uitpraten met partner, familie of vrienden, stoppen met roken of drinken, kelder-zolder-garage uitmesten, wieden, lekkende kraan herstellen, oom Jan bezoeken in het bejaardentehuis, etc. Al dag geschuif kreeg een passende naam: uitstelgedrag!
profiel uitsteller
Hoewel iedereen op tijd en stond last heeft van uitstelgedrag, werd vastgesteld dat mensen met een bepaald profiel er vatbaarder voor zijn dan anderen. En van uitstellen dus een vaste maar slechte gewoonte maken. In dat profiel zitten volgende karaktereigenschappen in wisselende hoeveelheden:
- weinig doelgericht
- luiheid. Er zijn gepatenteerde luiaards die aan uitstelgedrag lijden. Alleen al de gedachte aan een onaangename bezigheid bezorgt hen een dip. Zij wachten te vaak tot het probleem vanzelf verdwijnt of tot anderen of het leven zelf, de zaak oplossen in hun plaats.
- perfectionisme. Maar, er zijn er ook perfectionisten die aan uitstelgedrag lijden. Jawel. Omdat zij perfect beseffen dat ze de klus nooit zullen geklaard krijgen op de manier en in de tijdspanne die zij voor ogen hebben. Daardoor raken ze verlamd.
- genotzucht
- weinig zelfdiscipline, chaotisch
- faalangst
- niet in staat lange termijndoelen te bereiken. Oorzaak: er dient zich wel altijd iets aan wat eerst moet gebeuren, lekkerder of simpelweg leuker is. Daardoor wordt het doel op langere termijn uit het oog wordt verloren. En graag zelfs.
omgaan met uitstelgedrag:tips
- maak een duidelijke, beknopte lijst van wat je allemaal moet doen(studie of werk). Stop geen tijd in onderverdelingen en uitbreidingen van de lijst. Dat lijkt alleen maar effectief maar houdt je in werkelijkheid af van het eigenlijke werk.
- maak een goed onderscheid tussen hoofd- en bijzaken en tussen wat eerst of later kan gebeuren.
- wees realistisch en probeer de juiste tijd in te schatten die je zal nodig hebben om iets te leren of af te werken. Duurt het steevast langer om iets in je hoofd te prenten of af te maken dan je gedacht had? Reken dan gewoon het dubbele van jouw normale schatting.
- werk niet meteen naar een groot doel toe, maar deel het liever op in kleinere stukken. Werk stuk voor stuk af en vergroot aldus je zelfvertrouwen.
- wees vooral niet te streng voor jezelf. Niemand is perfect.
- bepaal het moment waarop je zal beginnen aan een taak of werk. Begin er ook effectief aan, zelfs al baal je al door er gewoon aan te denken of heb je een slecht gevoel in je maag en darmen.
- hoe de vervelende klus minstens 10 minuten vol. Even pauzeren en opnieuw 10 minuten verder werken. Probeer dit patroon te volgen, zolang als nodig.
- zorg dat er geen afleiding in de buurt is. Bij teveel prikkels raakt je concentratie gegarandeerd zoek.
- Neem op tijd een korte pauze.
- En tot slot: evalueer nadien het verloop van wat je net gedaan hebt. Zo kan je zicht krijgen op je valkuilen maar ook op je positieve punten. Dit alles helpt je nog beter om te gaan met je uitstelgedrag.
