Grenzen stellen

0

Geen nee durven zeggen, doen wat de ander verlangt en het eigen verlangen daarbij opzij duwen… Velen onder ons maken dit te vaak mee en het kan ons heel zuur opbreken. Omdat we niet in staat blijken onze grenzen te bewaken, geven we onze macht uit handen. Op dat moment beslissen anderen voor ons. We weten allemaal wel ongeveer hoe de vork aan de steel zit, maar we blijven intussen onze persoonlijke grenzen negeren. En, onszelf geweld aandoen. Grenzen stellen heeft dus niks te maken met egoïsme, maar alles met ons zelfbeeld en onze eigenwaarde.

Grenzen aangeven staat voor zelfwaardering, zelfbescherming en zelfrespect

Als je jezelf voldoende waardeert, ben je in staat voor jezelf te zorgen. Dat wil zeggen dat je jezelf geen geweld aandoet. Op elk vlak. Dan blijf je jezelf trouw en behandel je jezelf met respect. Zoals je een geliefd persoon uit je intieme kring zou behandelen. Dan kost het je weinig moeite om jezelf en anderen duidelijk te maken waar je grenzen liggen. Fysiek, emotioneel en mentaal. Je laat je niet manipuleren en (emotioneel) chanteren. Je laat niet over je heen lopen, je kan en durft nee zeggen. Dat betekent dat je het niet altijd eens hoeft te zijn met anderen. Het betekent dat je geen sympathie moet veinzen voor bepaalde mensen en zaken. Dat je niet al je tijd hoeft te spenderen aan anderen, terwijl je er bijna geen overhoudt voor jezelf. Het betekent dat je geen seks moet hebben tegen je zin en daarbij moet doen alsof je het fijn vindt. Dat je voorrang mag verlenen aan dat waar jij zin in hebt en je niet altijd hoeft te plooien naar de wensen/eisen van anderen. Je kan ervoor kiezen je te laten horen en opkomen voor je eigen mening en eigen voorkeuren. Kortom: je kan ervoor kiezen jezelf te blijven.

Wanneer ga je over je grenzen

Die vraag is eenvoudig te beantwoorden. Telkens een bepaalde persoon of situatie of een bepaald gegeven, een negatieve reactie teweeg brengt in jou, weet je dat je grenzen geschonden zijn. Telkens jij zelf dingen zegt of doet die een negatieve reactie in jou oproepen, ga jij je grenzen te buiten. Die reactie kan lichamelijk, geestelijk en/of emotioneel zijn. Als die persoon, toestand of het gegeven in je leven blijven, kan dat gevolgen hebben. Dan kan er zich bijvoorbeeld een scala aan psychosomatische kwalen en symptomen manifesteren. Je kan -onder andere- gestrest raken of angsten en dwanggedachten ontwikkelen. Durf dus te voelen. Durf dus te kijken naar wat er zich afspeelt vlak voor je neus. En constateer waar en hoe de reactie zich manifesteert. Waarna je overeenkomstig dient te handelen.
Een eenvoudig, herkenbaar voorbeeld: stel dat je noodgedwongen regelmatig contact hebt met familieleden die het niet kunnen laten je te betuttelen, te vernederen, belachelijk te maken of te bekritiseren. Raak je al gefrustreerd of gestrest, telkens je aan hen denkt? Ervaar je grote tegenzin om hen opnieuw te ontmoeten? Zo ja, dan moet je tegenover hen nodig je grenzen stellen.

Zo ga je te werk om je grenzen aan te geven:

  • Beslis eerst of je er echt en helemaal wilt voor gaan. Want, dat dit een moeilijke opdracht wordt die veel energie zal vreten, staat als een paal boven water. Stel jezelf volgende vragen: voel ik me klaar om mijn grenzen aan te duiden? Op diverse gebieden? Ben ik klaar om te leven met de gevolgen van die beslissing? Zoals de teleurstelling, de afwijzing en het aanvallend gedrag van anderen? Luidt het antwoord: ja? Ga er dan voor.
  • Heb geduld met jezelf en doe het stap voor stap. De weg naar de top (je doel) is lang en hobbelig. Deel die weg dus op in een reeks kleinere doelen. Denk niet: ik zal mijn schoonouders eens direct goed hun vet geven. Begin liever kleiner. Doe bijvoorbeeld een eerste stap in de goede richting aan de kassa van een winkel of grootwarenhuis. Sta je beurt niet af aan professionele voordringers. Ze proberen je te manipuleren via doorzichtige excuses zoals: mag ik even snel afrekenen? Ik heb over vijf minuten een afspraak bij de dokter, weet je! ( dan hadden ze maar vroeger dienen te vertrekken) Of: ik heb maar vijf stuks. (daar dient de snelkassa voor) Of: ik sta dubbel geparkeerd. (moeten ze maar niet doen) Blijf staan waar je staat, verleen geen voorrang en zeg vriendelijk: ‘nee, want ik sta hier zelf al een poos te wachten. Zoals iedereen’. Vaak snellen ze dan meteen weg, op zoek naar een ander slachtoffer. Je kan ook telefonische verkopers als oefenmateriaal gebruiken en die meteen vriendelijk maar beslist afweren. Dat zijn kleine stappen die in de beginfase makkelijker te nemen zijn dan jezelf te blijven tegenover familie.
  • Besef dat er weerstand zal komen en aanvaard dit. Weerstand oproepen bij anderen betekent dat je goed bezig bent. Bravo. Het is normaal dat anderen zich gaan verzetten of proberen je te manipuleren nadat jij je zo lang hebt opgesteld als de vleesgeworden flexibiliteit. Werk langzaam maar zeker verder, ze draaien wel bij. Of niet. Je zal ook fans krijgen die je openlijk of heimelijk toejuichen. Zeker weten. Bedenk ook dat je niet van anderen kan verwachten dat ze respect voor jou opbrengen en je grenzen respecteren zolang jij jezelf en je grenzen niet respecteert. Het gedrag van anderen tegenover jou is de reflectie van hoe jij jezelf behandelt.
  • Is het alweer niet gelukt om je grenzen aan te geven? En dat terwijl je nog zo hard je best hebt gedaan? Misschien heb je wel iets aan volgende tip. Laten we eerlijk zijn: eigenlijk weet je vaak vooraf wanneer je in de gevarenzone komt en en de pineut kan worden. Daarom: probeer je hoofd erbij te houden telkens je de gevarenzone betreedt. Vraag je, eens in die zone, af: wat gebeurt er hier, wat gebeurt er nu. Trek je eventueel even terug in het toilet en overloop wat er is gebeurd. Als je voldoende klaar ziet in de situatie en voldoende moed verzameld hebt, ga dan terug en geef alsnog je grenzen aan. Op een beleefde manier. En inderdaad: dit zal niet zonder slag of stoot verlopen. Het zal oefenen, oefenen en nog eens oefenen worden tot het uiteindelijk een automatisme wordt. Laten we het eerste stapje uit ons voorbeeld nog even nemen. Als je in een warenhuis tweemaal iemand verhinderd hebt om je voor te steken aan de kassa, zal het je een derde keer al heel wat lichter vallen. De eerste keer voel jij je misschien wat onwennig of ronduit schuldig. De tweede keer zijn die gevoelens al minder manifest en een derde keer zal je de zaak gegarandeerd behoorlijk vlot kunnen afhandelen. Van daaruit kan je een nieuwe, grotere stap plannen. En effectief nemen.
  • Bezorg jezelf extra steun via het bijhouden van een grenzenboekje. Noteer daarin nauwgezet (met data) je pogingen en je vorderingen. Het laat je toe te constateren dat je inderdaad succes boekt en het maakt je tevens duidelijk waar je zwakke punten liggen. Op die manier kan je nadien gerichter te werk gaan.

Dit sluit aan bij deze bijdrage
Durf nee zeggen

 

Share.

Laat een reactie na