Er zijn nog nooit zoveel koppels uit elkaar gegaan als vandaag. Van zodra een stel met kinderen besluit om uit elkaar te gaan, rijst hier onvermijdelijk de vraag: wat doen we met de kinderen? Een probleem dat meestal wordt aangepakt buiten die kinderen om. Tot vijftien jaar geleden was het nog zo dat ze doorgaans bij moeder bleven wonen en om de veertien dagen een weekend met vader doorbrachten. Een dikke tien jaar geleden maakte het co-ouderschap zijn entree en begon het aan een steile opmars. Want ruim de helft van de koppels met kinderen die vandaag scheiden, kiezen voor de optie co-ouderschap. Dat brengt ook mee dat al die kinderen in twee huizen wonen.
Wat is co-ouderschap
Co-ouderschap betekent dat beide partners voor de kinderen blijven zorgen, ook al wonen ze niet meer samen,. Bij deze ouderschapsregeling wonen de kinderen afwisselend en ongeveer even vaak bij de vader als bij de moeder. De kosten, de opvoeding van de kinderen en de lasten en lusten, zeg maar, worden eveneens plusminus gedeeld door de ouders. Prachtige oplossing, toch? Op papier althans, want over co-ouderschap zijn de meningen verdeeld. Vooral specialisten ter zake raken er steeds meer van overtuigd dat deze optie lang niet altijd de beste is voor de kinderen. Want daar gaat het uiteindelijk toch om! Volgens hen komt een goede ouderschapsregeling uitwerken, eigenlijk neer op het afleveren van maatwerk. Omdat geen twee gezinnen gelijk zijn. Maar laten we gewoon eens enkele voor- en nadelen bekijken van de steeds populairder wordende fiftyfifty ouderschapsregeling.
Voordelen co-ouderschap
- Als beide ouders het co-ouderschap eerlijk en ernstig menen, kan deze regeling ruzie tussen de ouders verminderen of zelfs voorkomen. Bovendien zien kinderen bij deze gang van zaken dat men ondanks problemen of conflicten toch met elkaar kan blijven overleggen, afspraken maken en tot een compromis of oplossing komen. De ouders vormen dan een voorbeeld van hoe je met conflicten op een constructieve manier kan omgaan.
- Co-ouderschap werkt de betrokkenheid en de inzet van beide ouders bij de opvoeding van het kind in de hand. Dit is belangrijk omdat er via fiftyfifty ouderschap voorkomen kan worden dat er een “opvoedende ouder” en een ”leukere ouder” ontstaat. Denk hierbij eens aan de vaders. Die moesten zich voor het co-ouderschap zijn intrede deed, doorgaans tevreden stellen met de rol van weekendvader. En dan nog slechts om de veertien dagen. Het kwam er dan vaak op neer dat de vader zich emotioneel genoodzaakt zag om die weekends in te vullen met vooral aangename zaken. Van opvoeden kwam hier dus weinig in huis. En de moeders moesten de kinderen gedurende de rest van de tijd dan maar opvoeden en in het gareel houden.
- Het kind krijgt meer verantwoordelijkheidsbesef omdat het zowel bij de ene als de andere ouder meer huishoudelijke taken af te werken krijgt.
- Co-ouderschap biedt ook voordelen voor de vrouw op professioneel vlak. Door te kiezen voor een fiftyfifty ouderschapsregeling kan de moeder blijven bouwen aan een eigen carrière.
- De kinderen moeten hier niet kiezen tussen moeder en vader, maar kunnen een sterke band met de beide ouders blijven behouden. Geen schuldgevoelens en verdriet dus op dit vlak.
- Gebeurlijke, regelmatige ruzies van de ouders in het bijzijn van het kind vallen weg, verminderen of kunnen elders uitgevochten worden.
Nadelen co-ouderschap
- Ongeveer een derde van de koppels in co-ouderschap, praat niet meer met elkaar. Zelfs niet over de kinderen en dus evenmin over de te maken opvoedingskeuzes. Ze zitten niet op één lijn, iets waar kinderen snel voordeel uit weten te halen.
- Circa 1 op 4 gescheiden ouderparen maken continu ruzie over de opvoeding van de kinderen. Slechts 1 op 5 gescheiden ouderparen slaagt erin op een volwassen manier te communiceren en beslissingen te nemen omtrent hun kinderen.
- Onderzoek heeft uitgewezen dat naarmate het aantal gevallen van co-ouderschap toeneemt, ook de zware conflicten tussen de ouders toenemen. Tevens werd het duidelijk dat deze ouders geen respect meer kunnen opbrengen voor elkaar en/of elkaar zelfs het leven zuur maken. Wat uiteraard nadelig is voor de kinderen.
- Bij een scheiding of breuk worstelt het gros van de betrokken kinderen met verdriet, machteloosheid, schuldgevoelens en stress. De stress wordt in hoge mate meel veroorzaakt doordat ze alles maar over zich heen moeten laten komen en totaal geen grip hebben op de situatie. Uit belevingsonderzoek blijkt dat hoe constructiever ouders met de hele echtscheidingsproblematiek omgaan hoe beter het voor hun kinderen uitdraait.
- Ouders kiezen vaak voor co-ouderschap omdat dit meer ruimte schept voor henzelf. Intussen worden het sociaal leven en de hobby’s van hun kinderen aanzienlijk beperkt. Verjaardagfeestjes van vriendjes bijwonen bijvoorbeeld, wordt moeilijker, als het kind steeds moet pendelen tussen vader en moeder. Ook regelmatige sporttrainingen, de muziekles of andere engagementen, schieten er nogal es bij in. Want vader en moeder creëren elk een eigen stek die meer dan eens behoorlijk ver van elkaar verwijderd kunnen liggen.
- Deskundigen zijn het erover eens dat het steeds pendelen tussen twee huizen, lastig is voor het kind. Er is het telkens opnieuw afscheid moeten nemen van een ouder en het heimwee naar die ouder. Er zijn de (school)spullen die moeten heen en weer gesleept worden, waarbij er regelmatig belangrijke zaken vergeten worden. Met uiteraard gevolgen voor het kind. En er is tenslotte het feit dat beide ouders thuis vaak andere regels en rituelen hanteren, wat verwarring kan zaaien bij het kind.
- Dat co-ouderschappen vermoeiend en belastend zijn voor alle partijen, bewijst het alledaagse leven. De meeste co-ouderschappen worden immers geen 5 jaar volgehouden.
- Zoals vermeld bij de voordelen, krijgt het kind bij co-ouderschap meer aandacht van beide ouders. Daarbij gaan ouders met een fiftyfifty regeling regelmatig en helaas, soms in competitie met elkaar teneinde het kind in hun kamp te krijgen. Ook kan dit soort chantage het gevolg zijn van schuldgevoelens bij de ouder(s). Op die manier wordt het kind vaak materieel verwend. Kinderen zijn snugger genoeg om deze signalen op te pikken en dit gegeven in hun voordeel te gebruiken. En indien het kind er de aanleg voor heeft, kan dit het ideale oefenterrein worden voor een latere gehaaide manipulator.
- Er is meestal minder geld beschikbaar bij beide ouders. De woonkosten zijn immers verdubbeld en dat wordt zeker gevoeld. Bovendien moeten veel spullen in tweevoud voorhanden zijn.
- Er kan chronisch getouwtrek komen over: waar viert het kind Kerstmis? Nieuwjaar? Verjaardagen en communiefeesten? Wie gaat naar het oudercontact? Het komt er vaak op neer dat kinderen geschenken of feestjes tweemaal krijgen. Iets waar het kind uiteraard niets tegenop zal hebben.
De voorwaarden voor een succesvol co-ouderschap
- Het belang van de kinderen moet voorop staan. De kinderen moeten zich er goed bij voelen. Ze moeten de tijd krijgen om zich aan te passen aan de veranderingen die plaats vinden. Ook bij het maken van afspraken is het belangrijk dat de ouders voorrang geven aan het welzijn van de kinderen en niet aan hun eigen wensen. Dat staat buiten kijf maar gebeurt vanzelfsprekend niet altijd.
- De ouders moeten (leren) productief met elkaar te communiceren en overleggen.
- De ouders moeten rekening houden met het feit dat ze elkaar veel zullen moeten zien om samen belangrijke afspraken te maken omtrent de kinderen en hun welzijn.
- Eens ouders bepaalde afspraken gemaakt hebben, moeten ze er zich allebei aan houden. Wat niet altijd even makkelijk blijkt in de praktijk. Lukt het niet of maar half, dan wordt er beter overgestapt op een andere ouderschapsregeling.
Wil je wel es weten hoe kinderen in co-ouderschap over deze regeling denken? Lees dan de getuigenissen van Eva en Jasper via deze link: http://jongeren.tweehuizen.be
Ook dit kan het lezen waard zijn:
Geweldloze of duurzame communicatie
Vruchtbaar communiceren
